Koku… Ne kadar büyülü aksesuarlar değil mi üstümüzde?
Şapkanın, ayakkabının, çantanın modası geçer, bir köşeye fırlatırız. Zaman
üzerinde tozlar biriktirir, fark etmeden unutur değersizleştiririz. Ta ki eski
parçalar yeniden trend hale gelene kadar. Ama koku öyle midir? Modası yoktur, zamana
meydan okur.
Belki rastgele bir gün sokakta yürürken duyduğumuz bir
parfüm kokusu, en derinlerde kalmış, aklımızın ucundan bile artık geçmeyen
anılarımızı canlandırır. Bir sesin, bir yemeğin ya da bir görselin bu kadar
derinlere sürüklemesi bence koku kadar olağan değil. Koku büyülüdür,
anlaşılmazdır, gizlidir. Adına çok şeyler yazmak istersin, tanımlamak istersin,
ama sözcükler sınırlı kalır, deneyimi zorunlu kılar.
İnsanın kendi kokusunu değiştirme tarihi 4000 yıl öncesi,
Tunç Çağı’na dayanmaktadır. Endüstriyel seviyede parfüm üretimi Girit’te
başlamış, daha sonra Mısır, Roma, Yakın Doğu’da kapsamlı bir şekilde parfüm ve
parfüm hammaddelerinin uluslararası ticareti başlamıştır.
Günümüze geldiğimizde ticaret sektöründe birçok marka ya da
ünlü kendi isimlerinde parfüm çıkarmıştır. Bazıları tutmamış unutulup gitmiş,
bazıları klasikler arasına girmiştir. Bu yazımda eskidikçe yerini
sağlamlaştıran, zamandan bağımsız güzelliği olan, bu nedenle hala üretilen çok
eski parfüm markalarına yer vereceğim.
1. Royal English Leather Creed
Royal English Leather’ın ilk kokusu James Creed tarafından
1781’de Kral III. George’un emriyle yaratıldı. Creed İngiliz Kraliyet
Mahkemesine kokulu eldivenler yapan kişiydi. Zamanın mahkemede popüler bir gereksinimi olan
eldivenleri kötü kokulardan korumak için ortaya çıkmıştır. Kral’ın Creed’e
kişisel bir parfüm çıkarmasını söylemesiyle de bu parfüm ortaya çıkmıştır.
Parfümün üst notası: mandalina ve bergamot;
Orta notası: amber;
Alt notası: deri ve sandalağacı.
2. 4711 Original Eau de Cologne Maurer &
Wirtz
Üst notalar: portakal yağı, şeftali, fesleğen, bergamot ve
limon vardır;
Orta notaları: siklamen, zambak, kavun, yasemin ve Bulgar
gülü;
Alt notaları: Paçuli, Tahiti vetiver, misk, sandal ağacı,
meşe yosunu ve sedir bulunmaktadır.
3. Acqua di Colognia Santa Maria Novella
4. Jean Marie Farina Extra Vieille Roger &
Gallet
Üst notalarda: bergamot, amalfi limon, portakal ve mandalina
portakal;
Orta notalarda: karanfil, portakal çiçeği, biberiye,
petitgrain ve gül ;
Alt notalarda:
karanfil, mersin, sedir, sandal ağacı, misk, amber, beyaz ve vetiver vardır.
5. Hammam Bouquet Penhaligon’s
Hammam Bouquet by Penhaligon’s odunsu bir koku olup 1872’de
erkeklere özel olarak üretilmiştir.
Üst notaları: lavanta ve bergamot;
Orta notaları: Bulgar gülü, süsen kökü, yasemin ve sedir
ağacı;
Alt notaları: sandal ağacı, kehribar ve misktir.
6. Jicky Guerlain
Üst notalar: Mükemmel soğuk, metalik süsen birleşimi ve
vetiver gölgeli gül lavanta ve turunçgiller (bergamot, limon ve mandalina) içerir.
Soğuk üst ve orta notalarla paçuli, vanilya, amber ve miski
içeren sıcak alt notalar zarif bir denge içerisindedir.
Guerlain, flakon şişenin tasarımına, dikkat çekici ve özgün
olmasına hep özen göstermiştir. Şişe, şampanya mantarı kapaklı, 19. yy ilaç
şişesi şeklinde tasarlanmıştır.
7. Fougère Royale
Houbigant
İlk üretimine 1882 yılında başlanmıştır. Fougère Royale tam
anlamıyla parfüm dünyasında devrim yaratmış ve ayrıca bugünkü gibi modern
parfümerilerin ilkini kurmuştur. Fougère Royale, ilk "fougère"
(eğrelti otu) içeren parfümü ortaya çıkaran markadır. Böylece bugün dünya
çapında ünlü birçok markaya ilham vermiştir.
Üst notalar: Bergamot, Akdeniz bitkileri, lavanta, papatya
Orta Notalar: Rondeletia, Sardunya, pembe gül Absolute,
Tarçın, Karanfil
Alt notalar: Kehribar, meşe yosunu, Kumarin, Lentisque Absolute,
Paçuli, Tonka fasulyesi Absolute, Adaçayı Absolute
